Om kennis effectief in te zetten, introduceerde Mathieu Weggeman de kenniswaardeketen. Dat model beschrijft de cyclische processen die nodig zijn om kennis te creëren, beheren en benutten. De kenniswaardeketen bestaat uit de onderstaande processen:
Kennis ontwikkelen
Het ontdekken, ontwikkelen of uitvinden van nieuwe kennis. Dit kan door onderzoek, innovatie, praktische ervaring, of in het geval van een organisatie het aanschaffen van de benodigde literatuur dan wel het inhuren van de externe partijen die benodigde kennis kunnen overbrengen op de eigen medewerkers.
Delen van kennis
Het verspreiden van kennis binnen een organisatie. Dit proces kan formeel (via trainingen, rapporten) of informeel (via gesprekken, mentoring) zijn.
Toepassen van kennis
Het daadwerkelijk inzetten van kennis om problemen op te lossen of doelen te bereiken.
Evalueren van kennis
Het beoordelen van de effectiviteit van kennis in de praktijk en bepalen of aanpassingen nodig zijn.
De keten is cyclisch. De evaluatie van kennis kan leiden tot nieuwe vragen of uitdagingen, wat weer het begin vormt van een nieuwe cyclus.
De praktische toepassing van de kenniswaardeketen
Laten we de kenniswaardeketen en de verschillende soorten kennis eens in een praktijkvoorbeeld plaatsen. Stel dat een softwarebedrijf een nieuwe app ontwikkelt:
Kennis ontwikkelen
Ontwikkelaars bedenken een nieuw algoritme om data sneller te analyseren.
Delen van kennis
Het team presenteert de resultaten in een interne workshop.
Toepassen van kennis
Het algoritme wordt geïmplementeerd in de app en gelanceerd op de markt.
Evalueren van kennis
Na lancering worden gebruikerservaringen geanalyseerd om te bepalen of verbeteringen nodig zijn. Deze verbeteringen worden opgenomen in een volgende ontwikkeling, die weer wordt gedeeld, wordt toegepast etc. etc.
Vanuit eigen inzicht en ervaring ben ik van ening dat er in de waardeketen een tweetal processen ontbreken:
Combineren van kennisÂ
Het samenvoegen van verschillende kennisbronnen om nieuwe inzichten of oplossingen te creëren. Denk aan multidisciplinaire samenwerking.
In het geval van het praktijkvoorbeeld voor de te ontwikkelen app kun je dan bijvoorbeeld denken aan het combineren van kennis in de zin van interne feedback van een afdeling marketing en klantenteams die voor het daadwerkelijke in de markt zetten wordt verwerkt om de app bijvoorbeeld gebruiksvriendelijker te maken.
Wat m.i. ook ontbreekt is een validatieproces:
Valideren van kennis
Het toetsen of de nieuwe kennis betrouwbaar en toepasbaar is. Dit kan gebeuren via peer reviews, experimenten of het delen van inzichten in een professionele gemeenschap. (COP’s o.i.d.) In het voorbeeld van de ontwikkelen app kan je dan denken aan het testen van het algoritme in simulaties en het besproken ervan in technische en functionele teams.
Deze beide processen en het belang ervan worden in een afzonderlijk artikel uitgebreid beschreven.
"Kennis spreekt, maar wijsheid luistert"
